5 سناریوی فایننشالتایمز برای فرجام به قدرت رسیدن ترامپ
«فایننشالتایمز» با اشاره به نگرش تجدیدنظرطلبانه دونالد ترامپ رئیسجمهوری منتخب آمریکا، به ترسیم ۵ سناریوی احتمالی پرداخته که ممکن است چهره جهان را در سال ۲۰۲۵ تغییر دهد.
مراسم تحلیف «دونالد ترامپ» به عنوان رئیسجمهور آمریکا در ۲۰ ژانویه (اول بهمن) قرار است همزمان با افتتاح مجمع جهانی اقتصاد در داووس برگزار شود. شخصی در آمریکا به قدرت رسیده است که به جهانیسازی و لیبرالیسم، اتحادها و ائتلافهای تحت رهبری آمریکا و نهادها و رژیمهای لیبرال به هیچ وجه اعتقادی ندارد و به مسائل سیاسی، اقتصادی و امنیتی جهان از دریچه «اول منافع آمریکا» مینگرد. وی هنوز در کاخسفید مستقر نشده اعضای ناتو را تهدید و متحدین سنتی آمریکا در اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک را به وضع تعرفههای سنگین تهدید کرده است که درست در نقطه مقابل جهانیسازی قرار دارد. فایننشالتایمز هم در گزاشی با اشاره به دیدگاههای ترامپ به ترسیم سناریوهای احتمالی در سال 2025 پرداخته است.
این روزنامه چاپ انگلیس نوشته است: از زمان پایان جنگ سرد، نشست سالانه داووس- که رهبران تجاری و سیاسی از سراسر جهان را گرد هم میآورد- به نمادی از جهانیشدن با محوریت نخبگان تبدیل شده است. اما ترامپ به دشمن قسمخورده آنچه که «جهانیسازی» مینامد، تبدیل شده است. شرکتکنندگان در داووس خواستار تجارت آزاد هستند اما ترامپ میگوید «تعرفهها» واژه محبوب او است. داووس میزبان نشستهای فراوانی در زمینه همکاری بینالمللی است اما ترامپ به ناسیونالیسم «اول آمریکا» باور دارد.
بزرگترین خطر خود آمریکاست
این رسانه در گزارش خود میافزاید: «جان آیکنبری» نظریهپرداز برجسته روابط بینالملل از دانشگاه پرینستون با اشاره به روی کار آمدن ترامپ گفته است یک دولت تجدیدنظرطلب برای به چالش کشیدن نظام بینالمللی لیبرال وارد صحنه شده و آن آمریکا است. ترامپ در دفتر بیضی کاخسفید به عنوان قلب تپنده جهان آزاد است. ترامپ آماده است «تقریباً هر عنصر نظم بینالمللی لیبرال- تجارت، ائتلافها، مهاجرت، چندجانبهگرایی، همبستگی بین دموکراسیها، حقوق بشر» را به چالش بکشد. در نتیجه، آمریکا به جای حمایت از وضعیت موجود بینالمللی، آماده تبدیلشدن به اخلالگر اصلی است. ایوو دالدر از شورای امور جهانی شیکاگو در این زمینه گفت: درباره خطرات ژئوپلیتیکی که ما در جهان با آن مواجه هستیم، از جمله از سوی چین و روسیه صحبت کردهایم. اما اکنون بزرگترین خطر، آمریکا است.
سناریوهای پیشرو
فایننشالتایمز با اشاره به سناریوهای محتمل روی کار آمدن ترامپ برای نظم بینالمللی نوشته است: سناریوی اول «معامله جدید بین قدرتهای بزرگ است». علاقهمندی ترامپ به معامله، عزم او برای اجتناب از جنگ و وسوسه او برای یافتن متحدان جدید، آمریکا را به یک معامله بزرگ جدید با روسیه و چین سوق میدهد. آمریکا به طور ضمنی به روسیه و چین امکان نفوذ در مناطق مورد نظر خود را اعطا میکند. آمریکا خود بر تسلط بر مناطق موردنظر خود متمرکز میشود که شامل فشار به مکزیک و کانادا، پسگرفتن کانال پاناما و به دست آوردن کنترل بر گرینلند است.
به گزارش ایسنا، فایننشالتایمز در ارائه سناریوی دوم خود به جنگ احتمالی بین متحدان اروپایی اشاره کرده و مینویسد: بیثباتی سیاسی با ظهور نیروهای پوپولیستی همسو با ترامپ و پوتین، در اروپا گسترش مییابد. آتشبس در اوکراین مورد توافق قرار میگیرد اما در اروپا ترس گستردهای وجود دارد که روسیه در مقطعی خصومتها را از سر بگیرد. چین، روسیه یا کرهشمالی- یا ترکیبی از این قدرتها- تصمیم میگیرند از آشفتگی غرب با آغاز عملیات نظامی در آسیا و اروپا استفاده کنند. دموکراسیهای آسیایی و اروپایی به مقابله میپردازند، و در نهایت آمریکا وارد درگیری میشود، همانطور که دوبار در قرن بیستم اتفاق افتاد.
سناریوی سوم این رسانه انگلیسی، هرجومرج در جهان است. فایننشالتایمز در این زمینه مینویسد: آمریکا، چین، روسیه و اتحادیه اروپا از درگیری مستقیم اجتناب میکنند. اما سیاست اول آمریکای ترامپ در تجارت، امنیت و نهادهای بینالمللی خلأ رهبری ایجاد میکند. رشد اقتصادی در سراسر جهان به دلیل جنگهای تجاری ترامپ کاهش مییابد، درگیریهای داخلی در کشورهایی مانند سودان و میانمار تشدید میشود. سازمان ملل به دلیل رقابت قدرتهای بزرگ تضعیف میشود و قدرت مداخله ندارد. این در حالی است که درگیریها توسط قدرتهای منطقهای رقیب که به دنبال مزیت و منابع هستند، گسترش مییابند. کشورهای بیشتری مانند هائیتی به سمت هرجومرج خشونتآمیز فرو میروند. جریان پناهجویان به غرب افزایش مییابد. احزاب پوپولیست که لیبرال دموکراسی را تحقیر میکنند، در فضائی از ناامنی اجتماعی و اقتصادی شکوفا میشوند.سناریوی چهارم، جهانیشدن در غیبت آمریکا است. این گزارش در درباره این سناریو آورده است: در صورت اعمال تعرفهها، آمریکا ممکن است از سازمان جهانی تجارت خارج شود. در این صورت، قیمتها در آمریکا افزایش مییابد و کالاها بیکیفیتتر میشوند. سایر کشورهای جهان با تسریع وابستگی متقابل اقتصادی، به خودکامگی آمریکا پاسخ میدهند. اتحادیه اروپا قرارداد تجاری جدید خود با آمریکای لاتین را تصویب و قراردادهای جدیدی را با هند و چین امضا میکند. اروپا همچنین بازار خود را به روی خودروهای برقی چینی و فناوری سبز باز میکند، در مقابل چینیها کارخانههایی را در سراسر اتحادیه اروپا راهاندازی و تهاجم روسیه به اروپا را مهار میکنند. ادغام جنوب جهانی با اقتصاد چین عمیقتر میشود و بریکس اعضا و نفوذ جدیدی پیدا میکند. استفاده از دلار به عنوان ارز جهانی کاهش مییابد.سناریوی پایانی فایننشالتایمز موفقیت شعار «اول آمریکای» ترامپ است. درباره این سناریو هم این رسانه انگلیسی نوشته است: در صورت تحقق شعار ترامپ، سرمایهگذاری به سمت آمریکا هدایت میشود و باعث افزایش پیشتازی آمریکا در فناوری و مالی میشود. اروپاییها و ژاپنیها هزینههای دفاعی خود را به شدت افزایش میدهند و این برای جلوگیری از تجاوز روسیه و چین کافی است. تعرفههای آمریکا به طور چشمگیری رشد چین را کاهش میدهد و چین را وارد بحران میکند. اعتبار ترامپ در داخل و خارج افزایش مییابد. لیبرالهای آمریکایی در سکوت به سر میبرند و برخی از دشمنان ترامپ به زندان میافتند. بازار سهام به بالاترین حد رونق خود میرسد. فایننشالتایمز ننوشته است که کدامیک از این سناریوها احتمال وقوع بیشتری ندارد یا احتمال وقوع کدامیک بعید است.
خبر دیگر درباره آمریکا این که بر اساس آمار رسانههای این کشور جو بایدن که روزهای پایانی ریاستجمهوریاش را میگذراند، تاکنون 570 روز از دوره چهار ساله خود را در تعطیلات و فراغت سپری کرده است.